Κατὰ τὸ α΄ ἥμισυ τοῦ 6ου αἰῶνος, μετὰ ἀπὸ τρεῖς ὁμαδικὲς σφαγὲς μοναχῶν ἀπὸ βαρβαρικὲς συμμορίες, οἱ Σιναΐτες ἐπισκέπτονται τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ προστρέχουν στὸν αὐτοκράτορα τῶν Ρωμαίων Ἰουστινιανό. Τοῦ ζητοῦν νὰ τοὺς κτίσει κάστρο, ὅπως εἶχε κάνει νωρίτερα στὴν Παλαιστίνη γιὰ χάρη τοῦ ἁγίου Σάββα. Ὁ ἀρχιτέκτονας Στέφανος μὲ πλῆθος τεχνιτῶν καὶ ἐργατῶν ἐγκαθίσταται στὴν ἔρημο καὶ ξεκινᾶ τὸ κοπιῶδες πολυετὲς ἔργο τῆς ἀνοικοδομήσεως τοῦ λαμπροῦ ρωμαϊκοῦ κάστρου, χρησιμοποιώντας τὸν τοπικὸ σκληρὸ γρανίτη. Ἀτόφιος ὁ περικαλλὴς Ναὸς καὶ τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ τείχους μὲ τὶς ἐπάλξεις του διατηροῦνται τελείως ἀναλλοίωτα ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, κυρίως λόγῳ τῆς ἀπουσίας βροχῶν στὴν περιοχή.

Ἐντὸς τῆς Μονῆς τῆς ἁγίας Αἰκατερίνης περικλείεται ἡ Φλεγομένη Βάτος, τὸ πηγάδι τοῦ Μωυσέως καὶ ὁ πύργος τῆς ἁγίας Ἑλένης (4ος αἰών), ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε τὸ πρῶτο ὀχύρωμα τῶν Μοναχῶν ἔναντι τῶν διαφόρων ἐπιδρομέων. Ὡς ζωντανὴ συνέχεια τοῦ ἤδη ὑφισταμένου στοιχειώδους μοναστικοῦ συγκροτήματος καὶ σύμφωνα μὲ τὴν μαρτυρία τοῦ ἱστορικοῦ Προκοπίου (στὸ ἔργο του «Περὶ Κτισμάτων») ἡ ἰουστινιάνειος Μονὴ ἦταν ἀφιερωμένη ἀρχικῶς στὴν Θεοτόκο (τὴν ὁποία προετύπωνε τὸ θαῦμα τῆς Ἀκαταφλέκτου Βάτου), παράλληλα ὅμως ἰδιαίτερη τιμὴ ἀπελάμβανε ἀνέκαθεν καὶ ὁ Προφήτης Μωυσῆς.

Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ

Ἡ συνήθης διαδρομὴ ποὺ χρησιμοποιεῖται σήμερα γιὰ τὴν ἐπίσκεψη στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ ξεκινᾶ ἀπὸ τὸ Κάιρο. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ δρόμος ὁδηγεῖ στὸ Σουέζ (τὸ ἱστορικὸ Κλύσμα) καὶ περνᾶ ἀπὸ ὑποθαλάσσια-ὑπόγεια σήραγγα κάτωθεν τῆς διώρυγας τοῦ Σουέζ. Ἑπόμενη ἱστορικὴ θέση στὴν διαδρομὴ εἶναι τὸ Ράς Σάντρ (τὰ βιβλικὰ Πικρὰ Ὕδατα τῆς Μερρᾶς). Ἕπεται ὁ ἀσκητικὸς τόπος Ἀμπου-Σαμίνα καὶ ἡ κοιλάδα Γαράντιλι, παραδοσιακὸς χῶρος μεταφορᾶς οἰκοδομικῶν ὑλικῶν. Στὴν διασταύρωση τοῦ Ἀμπου-Ρντές (χῶρος ἱστορικοῦ φυλακείου καὶ σταθμοῦ τῶν καραβανιῶν) ὁ δρόμος διχάζεται. Πρὸς Ἀνατολὰς ὁ δρόμος ἀνηφορίζει στὸν ὀρεινὸ ὄγκο τοῦ Νοτίου Σινᾶ, τὸ καθαυτὸ Σινᾶ. Διέρχεται ἀπὸ τὴν ὄαση τῆς Φαράν, ὅπου τὰ ἐρείπια τῆς ὁμώνυμης ἱστορικῆς ἀρχαίας πόλεως καὶ τὸ Σιναϊτικὸ γυναικεῖο ἡσυχαστήριο, καὶ ἀκολούθως ἀπὸ τὸ χωριὸ Τάρφα, ὅπου κεῖται ἑτέρα Σιναϊτικὴ σκήτη. Ἡ συνολικὴ ἀπόσταση ἀπὸ τὸ ἀεροδρόμιο τοῦ Καΐρου ὣς τὴν Μονὴ εἶναι 430 χλμ καὶ διαρκεῖ περίπου 6 ὥρες.

Read more
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ

Τὴν ἀνέγερση τῆς ἰουστινιάνειας Μο­νῆς τοῦ Σινᾶ, ἀναφέρει ἤδη τὸ 560 μ.Χ. ὁ ἱστορικὸς Προκόπιος Καισαρεύς, σημειώνον­τας ὅτι ἀφιερώθηκε ἀπὸ τοὺς κτίτορες στὴν Θεοτόκο, ὡς μιὰ φυσικὴ συνέχεια τῆς μοναστικῆς κοινότητος ἢ σκήτης ποὺ ἤκμαζε γύρω ἀπὸ τὴν ἁγία Βάτο τουλάχιστον ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 4ου αἰῶνος. Ἡ συνηθέστερη ὀνομασία της γιὰ ἀρκετοὺς αἰῶνες ἦταν «Μονὴ τῆς Βάτου», ἐνῶ ἀργότερα ἐπεκράτησε ὁ ὅρος «Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ». Θεωρεῖται σήμερα τὸ ἀρχαιότερο περιτειχισμένο μοναστήρι μὲ ἀδιάκοπη ζωὴ καὶ ἐξέλιξη.

Read more
ΤΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟΝ

Λιτὴ ἀλλὰ πολὺ ζων­τανὴ εἶναι ἡ περιγραφὴ τῆς Αἰθερίας, ποὺ ἐπισκέφθηκε τὸ Σινᾶ στὰ 383–384 μ.Χ: «…ὑπῆρχαν ἐκεῖ πολλὰ κελλία ἁγίων ἀνδρῶν καὶ μιὰ ἐκκλησία, στὸν τόπο ὅπου εἶναι ἡ Βάτος. Μέχρι τῶν ἡμερῶν μας ὑπάρχει αὐτὴ ἡ βάτος, θαλερὴ καὶ μὲ βλαστοὺς καινούργιους. … Ἐμ­πρὸς στὴν ἐκκλησία εἶναι ἕνας πολὺ ὡραῖος κῆπος, μὲ ἐξαιρετικὸ καὶ ἄφθονο νερό, καὶ μέσα στὸν κῆπο αὐτὸν εἶναι ἡ βάτος».

Read more
ΑΓΙΑ ΒΑΤΟΣ

Λιτὴ ἀλλὰ πολὺ ζωντανὴ εἶναι ἡ περιγραφὴ τῆς Αἰθερίας, ποὺ ἐπισκέφθηκε τὸ Σινᾶ στὰ 383-384 μ.Χ: «... ἐκεῖ ὑπῆρχαν πολλὰ κελλία ἁγίων ἀνδρῶν καὶ μία ἐκκλησία, εἰς τὸν τόπον ὅπου εἶναι ἡ Βάτος. Μέχρι τῶν ἡμερῶν μας ὑπάρχει αὐτὴ ἡ βάτος, θαλερὴ καὶ μὲ βλαστοὺς καινούριους. ... Ἐμπρὸς εἰς τὴν ἐκκλησίαν εἶναι ἕνας πολὺ ὡραῖος κῆπος, μὲ ἐξαιρετικὸ καὶ ἄφθονο νερό, καὶ μέσα εἰς τὸν κῆπο αὐτὸν εἶναι ἡ βάτος».

Read more
ΦΡΕΑΡ ΤΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ

Βορείως τοῦ Καθολικοῦ, κάτωθεν τοῦ Σκευοφυλακίου, διατηρεῖται ὣς σήμερα τὸ «Φρέαρ τοῦ Μωυσέως» (ἢ «Φρέαρ τοῦ Ἰοθόρ»), ὅπου ὁ Προφήτης Μωυσῆς συναντήθηκε μὲ τὶς ἑπτὰ θυγατέρες τοῦ Ἱερέως τῆς γῆς Μαδιάμ.

Μέχρι πρὸ ὀλίγων ἐτῶν ἡ Μονὴ ἐξασφάλιζε τὴν ὕδρευσή της ἀπὸ τὸ ἴδιο αὐτὸ φρέαρ, γιὰ τὶς ἀνάγκες τῆς ὁποίας ἐχρησιμοποιεῖτο χειροκίνητη μηχανικὴ ἀντλία τῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνος.

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Ἡ περίφημη Βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ, καθὼς ἐσυγκροτεῖτο στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων, φιλοξενήθηκε σὲ διαφόρους χώρους τῆς Μονῆς. Πρῶτος ὁ λόγιος ἀρχιεπίσκοπος Νικηφόρος Μαρθάλης ἀνέλαβε τὴν προσπάθεια στεγάσεως τῶν βιβλίων σὲ ἑνιαῖο εἰδικὸ χῶρο. Πρὸς τοῦτο ἀνοικοδόμησε ἰδιαίτερο κτίριο στὴν περιοχὴ τῆς «Μέσης» τὸ ἔτος 1734, σύμφωνα μὲ τὴν σχετικὴ ἐπιγραφὴ ποὺ ἦταν ἐνσωματωμένη στὸ ὑπέρθυρο. Σὲ αὐτὴν ἀναφέρεται ὡς κτίτωρ ὁ ἀρχιεπίσκοπος Νικηφόρος, ὡς τέκτων τοῦ ἔργου ὁ μοναχὸς Φιλόθεος καὶ ὡς ταξιθέτης τῶν βιβλίων ὁ μοναχὸς Συμεών. Ἡ νέα βιβλιοθήκη εὑρισκόταν πλησίον τῶν ἀρχιεπισκοπικῶν κελλίων, δι­ευ­κο­λύ­νον­τας τὸν Νικηφόρο στὴν ἐπίβλεψη τῆς συγ­κεν­τρώ­σε­ως καὶ ἀσφαλοῦς τοποθετήσεως τῶν χειρογράφων καὶ ἐν­τύπων. Στὸ Σκευοφυλάκιο τῆς Μονῆς ἐκτίθεται ἕνα θυρόφυλλο τῆς βιβλιοθήκης αὐτῆς.

Read more
ΤΕΜΕΝΟΣ

Μοναχοὶ καὶ βεδουΐνοι, χριστιανοὶ καὶ μουσουλμᾶνοι συμβιώνουν ἁρμονικὰ στὴν ἔρημο τοῦ Σινᾶ ἐδῶ καὶ 13 αἰῶνες, μετὰ τὴν ἐξάπλωση τῶν Ἀράβων καὶ τοῦ Ἰσλάμ, μὲ σεβασμὸ ὁ καθένας πρὸς τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τῶν ἄλλων. Σαλάμ ἀλέκουμ! Εἰρήνη σὲ σᾶς! Ὁ ἴδιος ὁ Μωάμεθ προίκισε τὸ μοναστήρι μὲ τὸν περίφημο ἀχτιναμέ του, ὅπου διακηρύσσει ρητῶς τὴν εὔνοιά του πρὸς τοὺς Μοναχούς, καὶ ἀπειλεῖ ἀπερίφραστα αὐτοὺς ποὺ θὰ τοὺς ἐπιβουλευθοῦν.

Read more
ΣΚΕΥΟΦΥΛΑΚΙΟΝ

Μὲ ἰδιαίτερο αἴσθημα εὐθύνης καὶ δέους οἱ Σιναΐτες μοναχοὶ ἀνὰ τοὺς αἰῶνες διαφυλάσσουν ὡς ἀναπόσπαστο κομμάτι τῆς ζωῆς τους τὴν ἀνεκτίμητη κληρονομιὰ τῶν θησαυρῶν τῆς Μο­νῆς, τὴν ὁποία τοὺς ἐδόθη ἡ τιμὴ νὰ διαχειρίζονται. Μέριμνά τους εἶναι πάντοτε ὄχι ἁπλῶς καὶ μόνον νὰ παραμένουν καλὰ ἀποθηκευμένοι, ἀλλὰ κυρίως νὰ ἐκπληρώνουν κα­τὰ τὸ δυνατὸν τὴν ὑπερκόσμια ἀποστολή τους, ποὺ δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν μικρὴ ἢ μεγαλύτερη συμβολή τους στὴν πνευματικὴ ἀνάταση τοῦ ἀνθρώπου, στὴν κοινωνία του μὲ τὸν Θεό, στὴν θέωση. Τὶς τελευταῖες δεκαετίες, λόγῳ τῆς ἀθρόας προσελεύσεως προσκυνητῶν καὶ τουριστῶν, κατέστη ὁλοφάνερη ἡ ἀνάγκη μιᾶς νέας κατάλληλης ὑποδομῆς ποὺ θὰ ὑπηρετοῦσε τὴν εὔκολη καὶ τελεσφόρο προσπέλαση τῶν σιναϊτικῶν κειμηλίων ἀπὸ τὸν κόσμο, χωρίς, τὸ σημαντικότερο, νὰ βλάπτεται ἢ νὰ διαταράσσεται ἡ καθημερινὴ λειτουργία τῆς μοναστηριακῆς ζωῆς.

Read more
ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ

Πρὸς Δυσμὰς τῆς Μονῆς ἐκτείνεται ὁ Κῆπος, ἕνα μακρὺ τρίγωνο μὲ ὀπωροφόρα δένδρα μέσα στὴν ἔρημο καὶ μιὰ πραγματικὴ ὄαση ἀνάμεσα στὰ γρανιτένια ὄρη. Ἡ σωματικὴ ἐργασία ἦταν πάντοτε ἕνα οὐσιῶδες μέρος τῆς ζωῆς τοῦ Ὀρθοδόξου Μοναχοῦ. Ὁ κῆπος τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ εἶναι ἔργο τῆς ἀκούραστης ὑπομονῆς τῶν Μοναχῶν στὸ διάβα τῶν αἰώνων, ποὺ μετέφεραν χῶμα ἀπὸ κάθε γωνιὰ τῶν ἄγονων Σιναϊτικῶν κοιλάδων καὶ κατεσκεύασαν δεξαμενὲς γιὰ νὰ συγκεντρώσουν τὰ ἐλάχιστα ὄμβρια ὕδατα.

Read more